Darmproblemen bij kinderen komen vaak voor. Tot 29% van de kinderen kan last hebben van functionele obstipatie en functionele fecale incontinentie, waarbij de oorzaak daarvan niet bekend is.1 Verder komen darmproblemen vaak voor bij kinderen met spina bifida, de ziekte van Hirschsprung en anorectale malformaties.2 Ongeacht de oorsprong hebben constipatie en fecale incontinentie een negatief effect op de kwaliteit van leven (QOL) van kinderen.3 Darmspoelen is een mogelijke darmbehandelingstherapie voor kinderen met darmproblemen.2
Darmspoelen werd in 1989 voor het eerst beschreven als een darmbehandelingstherapie voor kinderen met spina bifida door Shandling en Gilmore.4 Sindsdien heeft darmspoelen zich ook ontwikkeld tot een goed te verdragen en goed gedocumenteerde darmbehandelingstherapie voor kinderen met anorectale malformaties en de ziekte van Hirschsprung.2 Bovendien zijn er veelbelovende gegevens gepubliceerd over kinderen met functionele constipatie die darmspoelen toepassen.5
Door Mosiello et al. 2016 wordt gemeld dat darmspoelen een slagingspercentage heeft van 78% bij kinderen met zowel constipatie als fecale incontinentie. Pediatrische patiënten en hun ouders/verzorgers zijn over het algemeen ook zeer tevreden over het darmspoelen als therapie.2 Jongere kinderen kunnen echter psychologische en fysiologische problemen hebben met de rectale katheter, die deel uitmaakt van het darmspoelsysteem. Bij deze patiënten kan een conus gebruikt worden, die minder invasief is en daardoor geschikter kan zijn bij deze groep patiënten.6
In pediatrische onderzoeken naar darmspoelen is de therapietrouw op korte termijn tussen de 67 en 97% gerapporteerd.4,7-9 Langetermijngegevens van Liptak en Revelli laten zien dat 16 van de 31 kinderen met spina bifida na 30 maanden nog steeds darmspoelen toepassen.7 Deze resultaten waren gebaseerd op de originele techniek beschreven door Shandling en Gillmore. De technologische ontwikkeling is sindsdien aanzienlijk verbeterd. Studies die na 2006 zijn gepubliceerd laten bijvoorbeeld zien dat de therapietrouw tussen de 73 en 100% is bij het uitvoeren van darmspoelen met nieuwere, verbeterde systemen.5,6,10-13
Alle onderzoeken naar darmspoelen bij kinderen rapporteren weinig bijwerkingen. Algemeen ongemak van milde aard en buikpijn14,15 worden gezien. De ernst van de symptomen die horen bij fecale incontinentie of obstipatie namen bij alle kinderen af. Moeite en/of pijn tijdens de ontlasting, buikpijn of ongemak voor of na de ontlasting en zweten of hoofdpijn tijdens of na de ontlasting namen allemaal af.16 Dit komt overeen met observaties tijdens studies bij volwassenen.17 Redenen om te stoppen met darmspoelen zijn onder meer gebrek aan effectiviteit, afkeer of schaamte of vermindering van symptomen.2
Weinig studies over kinderen en darmspoelen bevatten QOL-vragenlijsten. Er zijn dan ook niet veel gevalideerde opties beschikbaar. In alle publicaties waarin wel geprobeerd is de kwaliteit van leven te meten, is na het gebruikmaken van darmspoelen een significante toename van die kwaliteit van leven te zien.6 Eén studie laat ook zien dat kinderen die niet meer afhankelijk zijn van hun ouders voor de stoelgang een hogere kwaliteit van leven hebben.20
Er zijn verschillende aspecten waarmee u rekening moet houden bij het starten van darmspoelen bij een kind. Het is belangrijk om de juiste training te geven, niet alleen aan het kind, maar ook aan de ouders/verzorgers.21 Voortdurend werken aan de training, ondersteuning bieden bij het opstarten en het stimuleren van het zelfmanagement bij darmspoelen door het kind zijn ook essentieel voor een succesvolle therapie.2 Als deze aanbevelingen worden gevolgd, heeft darmspoelen de mogelijkheid om een ​​succesvolle darmbehandelingstherapie te worden voor kinderen met darmproblemen.