Prolaps betekent ‘van zijn plaats vallen’. Prolaps van het bekkenorgaan (ook wel afgekort tot POP, naar het Engelse Pelvic Organ Prolaps) treedt op wanneer de vaginawand, de baarmoeder of beide hun normale steun verliezen en uit de normale positie vallen. Andere nabijgelegen bekkenorganen, zoals de blaas of de darm, kunnen erbij betrokken zijn en ook uit hun normale positie in het bekken 'vallen'. Cystocele is de meest voorkomende vorm van POP.
Cystocele, een uit de normale positie gevallen blaas, is een veelvoorkomend probleem bij vrouwen, waarbij de ondersteunende weefsels rondom de blaas en vaginawant verzwakken en uitrekken. Hierdoor kan de blaas de voorwand van de vagina naar binnen duwen, waardoor een uitstulping in de vagina zichtbaar wordt.
Hoe vaak komt een cystocele voor?
De incidentie van cystocele is niet bekend, omdat veel vrouwen zich hiervoor niet laten behandelen door een zorgverlener en de aandoening daardoor te weinig wordt gediagnosticeerd. Er wordt echter geschat dat bijna de helft van de vrouwen na de bevalling een zekere mate van verzakking van de bekkenorganen heeft. De meerderheid hiervan heeft geen klachten heeft, bij ongeveer 10% van de vrouwen treedt een verzakking met symptomen op.
Wie wordt getroffen?
Een cystocele kan vrouwen van elke leeftijd treffen, maar neemt wel toe met de leeftijd omdat spieren en weefsels vaak zwakker met het voortschrijden van de leeftijd.
Andere factoren die het risico op een cystocele verhogen zijn onder andere:
- vaginaal bevallen
- bekkenchirurgie in de voorgeschiedenis
- overgewicht of obesitas
- chronisch hoesten
- herhaaldelijk zwaar tillen of sporten met veel lichamelijke impact
Wat zijn de complicaties van een cystocele?
Een cystocele kan druk uitoefenen op of leiden tot een knik in de plasbuis hetgeen de mictie bemoeilijkt. Dit kan leiden tot urineretentie of -residu, een aandoening waarbij men niet in staat is om alle urine uit de blaas te verwijderen. In zeldzame gevallen kan een cystocele leiden tot een knik in de (urineleiders), waardoor urine zich ophoopt in de nieren. Dit kan leiden tot nierschade.
Wat zijn de symptomen van een cystocele?
Typische symptomen van een cystocele zijn:
- druk in de vagina of het bekken
- een vaginale uitstulping of het gevoel dat er iets uit de vagina valt
- urine-incontinentie)
- moeilijk op gang komen van de urinestraal (hestitatie)
- een zwakke urinestraal
- het gevoel hebben te moeten plassen nadat men klaar is met plassen
- vaak of dringend het gevoel hebben te moeten urineren
Welke behandelingsmogelijkheden zijn er voor cystocele?
Bekkenbodemoefeningen
Door de bekkenbodemspieren te versterken, kunnen ze goede ondersteuning bieden om de blaas op zijn plaats te houden en het verlies van urine te voorkomen.
Vaginaal pessarium
Een pessarium is een klein siliconen hulpmiddel dat in de vagina wordt ingebracht om de vaginawand te ondersteunen en de blaas op zijn plaats te houden.
Chirurgie
Chirurgie kan een optie zijn als niet-chirurgische behandelingen niet werken of als de cystocele ernstig is.
Intermitterende katheterisatie (IC)
IC kan de symptomen van cystocele verminderen door de blaas volledig te legen en het risico op urineverlies te verminderen.
Darmmanagement
Darmspoelen kan de symptomen verminderen door obstipatie te voorkomen en te behandelen. Een volle (verstopte) darm maakt het moeilijker om de blaas te legen.